هدست، هدفون و هندزفری وسایل ارتباطی و صوتی پرکاربردی برای کامپیوتر، تلوزیون و موبایل هستند که توانایی پخش صدا را دارند. این وسایل با وجود برخی شباهتهای کاربردی و ظاهری تفاوتهایی دارند که در این مقاله بیان میکنیم.
هدفون، یا ایرفون یا ایر اسپیکر (Headphone-Airphone-Airspeaker) وسیلهی دریافت صدا است که از دو اسپیکر (گوشی) که به هم متصل هستند تشکیل شده است. هر یک از دو اسپیکرها یک گوش را پوشش میدهدند و دارای پوششی از جنس پارچه یا اسفنج نرم میباشند تا به راحتی بر روی گوش قرار بگیرند. افراد با قرار دادن آنها بر روی گوش خود صدا را به خوبی و به صورت بسیار نزدیک دریافت میکنند. هدفونها قابلیت اتصال به تمام وسایل پخش صدا مانند کامپیوتر، DVD Player، MP3 Player و موبایل و تبلت را دارند. هدفونها به دلیل پشتیبانی از سیستم استریو در کارهای مرتبط با صدا و موسیقی کاربرد اساسی دارند.
هدفونها از نظر اتصال به دو نوع با سیم و بیسیم (بلوتوثی) تقسیم میشوند. مدلهای با سیم معمولا با کابل AUX و یا کابل USB متصل میشوند و مدلهای بیسیم دارای باتری هستند و معمولا از طریق بلوتوث با دستگاههایی مانند موبایل متصل میشوند.
هدستها مانند هدفون میباشند با این تفاوت که علاوه بر اسپیکر، دارای میکروفون برای برقراری ارتباط صوتی هستند. هدستها توانایی برقراری ارتباط دو طرفه دارند و میتوانند صدا را دریافت و ارسال کنند. هدستها کاربرد بیشتری نسبت به هدفونها دارند؛ مانند کاربرد آنها در مراکز تماس و پاسخگویی و پشتیبانی، استفاده در بازیهای ویدیویی آنلاین تیمی و استفاده در سیستمهای پاسخگویی مبتنی بر VoIP.
هدستها از نظر شکل و ساختار به دو دسته تقسیم میشوند:
- تک گوشی. این هدستها در مکانهایی استفاده میشوند که نیاز به دریافت صدا هم از هدست و هم از محیط اطراف وجود دارد؛ مانند اداره و مراکز تجاری و پشتیبانی که در آن کارکنان باید علاوه بر پاسخ به تلفن، با همدیگر نیز ارتباط داشته باشند. این نوع هدست مناسب گوش دادن به موسیقی نیست.
- دو گوشی. این نوع هدست مناسب استفاده شخصی مانند گوش دادن به موسیقی، برقراری تماس و ارسال صدا و بازیهای ویدیویی آنلاین میباشد.
تفاوت هدفون و هدست
مهمترین تفاوت بین هدفون و هدست:
- هدفون تنها از دو گوشی اسپیکر تشکیل شده است اما هدست علاوه بر دو گوشی به یک میکروفون نیز مجهز است.
- به صورت کلی کیفیت صدا در هدفون بیشتر از کیفیت صدا در هدست میباشد، چرا که هدفون مخصوص دریافت و پخش صدا است. (البته کیفیت صدای هدست سطح بالا و گران قیمت قطعا از یک هدفون معمولی و سطح پایین بیشتر است اما در بین دستگاههای هم سطح همیشه برتری کیفیت صدا با هدفون خواهد بود).
- قیمت هدستها معمولا از هدفونها هم سطح بیشتر است، چرا که هدستها علاوه بر دو اسپیکر، دارای میکروفون نیز میباشند.
- فیشهای هدفون و هدست با هم متفاوت هستند. فیشهای هدفون سه پین دارند اما فیشهای هدست چهار پین دارند.
ایرفونها را میتوان زیر مجموعه هدفون حساب کرد. ایرفونها همانند هدفون قابلیت پخش صدا دارند و بیشتر آنها مجهز به یک میکروفون کوچک میباشند که میتوان با آن صدا را انتقال داد. ایرفونها بسیار کوچکتر از هدفون و هدست میباشند و هیچ قسمتی برای قرارگیری بر روی سر ندارند و به طور مستقیم در داخل گوش قرار میگیرند. همچنین در مقایسه با هدفونها کیفیت صدای ایرفونها از هدفون کمتر میباشد. با وجود این ضعف، ایرفونها بسیار پرکاربرد هستند چرا که حجم آنها کوچک است و قابلیت جابهجایی و استفاده آسان در مکانهای عمومی را دارند و به راحتی میتوان داخل جیب قرار بگیرند. همچنین قیمت آنها ارزانتر از هدفون یا هدست میباشد. دلیل دیگر پرکاربر بودن ایرفونها این است که سالها همه گوشیهای هوشمند، همراه خود یک ایرفون داشتند، در نتیجه همه افراد صاحب گوشیهای هوشمند دارای یک ایرفون هستند. ایرفونها از نظر اتصال به دو نوع باسیم و بدون سیم (بلوتوثی) تقسیم میشوند. ایرفونهایی که همراه با گوشی فروخته میشوند همه از نوع با سیم هستند که با کابل AUX به گوشی یا هر دستگاه صوتی تصویری دیگر متصل میشوند.
ایرفونها از نظر ظاهر و نحوه قرار گرفتن در داخل گوش به دو نوع تقسیم میشوند:
- Earbuds: این نوع ایرفونها در داخل محفظه خارجی گوش قرار میگیرند اما به داخل سوراخ گوش نمیروند و به این دلیل در اصطلاح (نشت صدا) دارند؛ به این معنا که از طرفی به قسمتی از صدای محیط اجازه ورود میدهند و از طرف دیگر، قسمتی از صدا را به بیرون از گوش کاربر انتقال میدهند. این ویژگی بنا به سلیقه افراد ممکن است منفی یا مثبت تلقی شود. از طرفی ممکن است ورود صدای بیرون را امری مثبت حساب کرد چرا که باعث میشود هنگام استفاده از ایرفون مخصوصا در خیابانها همچنان صدای بیرون را بشنویم و حواسمان به اطراف باشد اما از طرف دیگر باعث مختل شدن صدای موسیقی یا تماس تلفنی بشود.
- In-Ear headphones: این ایرفونها در داخل سوراخ گوش قرار میگیرند و صدای محیط را به حد زیادی میبندند. این نوع مدل، نزدیکترین فاصله را با پرده گوش دارند، به این دلیل خطر صدمه به پرده گوش را دارند و باید در هنگام استفاده از این مدلها میزان صدا را به درستی تنظیم کرد تا به پرده گوش صدمه وارد نشود.
معنای هندزفری چیست؟
هندزفری (Handsfree) از دو واژه Hands (دست) و Free (آزاد) تشکیل شده است و به معنای دستهای آزاد میباشد. منظور از هندزفری معنای خود واژه نیست بلکه هندزفری یک صفت و مفهوم کلی میباشد که امروزه برای بسیاری از وسایل به کار میرود. صفت هندزفری برای یک وسیله به این معنا است که شما میتوانید بدون استفاده از دستان خود با آن وسیله تعامل داشته باشید. به طور کلی کاربرد هندزفری در لوازم الکترونیکی و دیجیتالی میباشد و از طریق بلوتوث انجام میشود.
برای مثال خودروهای هوشمند امروزی قابلیت این را دارند که شما از طریق بلوتوث، گوشی هوشمند خود را با رادیو خودرو همگام کنید و صدای گوشی خود را از طریق رادیو خودرو بشنوید؛ به این قابلیت خودرو هندزفری گفته میشود.
هندزفری هدست (Hands Free Headset)
هندزفری هدست نیز مانند ایرفون میباشد و توانایی دریافت و پخش و فرستادن صدا را دارد. این دستگاه “هندزفری هدست” نام دارد اما در اصطلاح تنها هندزفری نامیده میشود و هدست از آن حذف میشود. بیشتر هندزفریهای بلوتوثی امروزی همراه با یک جعبه الکترونیکی به فروش میرسند. این جعبه توانایی ذخیره شارژ را دارد و هنگام قرار دادن هندزفری در آن، به صورت اتوماتیک هندزفری را شارژ میکند. خود جعبه شارژ نیز توسط کابل، شارژ میشود.
ایرپاد (AirPod) چیست؟
ایرپاد نوعی هندزفری بلوتوثی شرکت اپل است. واژه ایرپاد مخصوص برند اپل میباشد و به نوع خاصی از هندزفری بلوتوثی دلالت دارد. تا به امروز چند نسل از ایرپاد به بازار آمده است مانند AirPod 1، AirPdo 2، AirPod Pro. ایرپادهای شرکت اپل جزو هندزفریهای باکیفیت و گران میباشند این امر باعث شده است که محصولات مشابه زیادی همانند آن تولید شود. هر چند ایرپاد نام خاص محصول شرکت اپل است اما امروزه در بازار ایران به هندزفریهای مشابه نیز ایرپاد گفته میشود هر چند که محصول شرکت اپل نباشند و کیفیت به مراتب پایینتری داشته باشند.
اسپیکر (Speaker) چیست؟
اسپیکر یا بلندگو دستگاه خروجی صدا میباشد. همه وسایل صوتی تصویری مجهز به انواع اسپیکر میباشند یا اینکه توانایی اتصال به اسپیکرهای دیگر را دارند. برخی از اسپیکرها به دستگاه صوتی تصویری متصل هستند و توانایی جدا شدن ندارند مانند اسپیکر گوشی موبایل و تبلت و اسپیکر تلوزیون. اسپیکرهای خارجی به وسایل الکترونیکی متصل نیستند و با استفاده از کابل یا بلوتوث متصل میشوند. اسپیکرهای بزرگ و استریو برای روشن شدن و پخش موسیقی نیاز به اتصال به برق دارند اما برخی از اسپیکرهای دیگر مانند بلوتوثی دارای باتری هستند و شارژ میشوند.
هدفون، هدست، ایرفون و هندزفری همه اسپیکر دارند و توانایی پخش صدا را دارند. تفاوت میان هدفون و اسپیکر این است که هدفون برای استفاده شخصی و تک نفره است و برای پخش صدا در مسافتی بسیار نزدیک به گوش طراحی شده است اما اسپیکرها با توجه به مدل و حجم، برای پخش صدا در یک سطح گسترده و عمومی هستند. این سطح میتواند یک اتاق کوچک یا یک سالن چند هزار نفره باشد. همچنین هدفونها برای قرار گرفتن بر روی سر طراحی شدهاند و اسپیکر آنها بر روی گوش قرار میگیرند اما اسپیکر برای قرار گرفتن بر روی میز، دیوار و یا ستونها طراحی شدهاند و نمیتوان آنها را بر روی سر قرار داد! همه هدفونها سایز محدودی دارند و فقط به اندازه قرار گرفتن بر روی سر انسان میباشند اما اسپیکرها دارای حجمها و شکلهای بسیار متنوع هستند و بنا به نیاز و کاربرد میتوانند از حجمی به اندازه پاکت دستمال کاغذی تا حجمی به اندازه یخچال باشند.
تشابه و به هم ریختگی اسامی محصولات
نکته مهمی که هنگام خرید لوازم پخش صدا باید به آن توجه کنید این است که برخلاف اسامی و اصطلاحاتی که شرح دادیم، نام گذاری محصولات صوتی نظاممند نیست و هر برند و شرکت نام گذاری خاص خود را دارد. برای مثال دستگاههای صوتی وجود دارند که طبق تعریف هدست محسوب میشوند، یعنی هم اسپیکر دارند و هم میکروفون، اما سازنده این محصول نام آن را هدفون گذاشته است و بر روی جعبه محصول نام، هدفون خورده است. یا اینکه محصولی وجود دارد که نام ایرپاد را دارد، اما سازنده آن اپل نیست و به هیچ وجه کیفیت ایرپاد اپل را ندارد. همچنین بسیاری از ایرفونها و هندزفریها با نام یکدیگر هستند.
برای خرید این لوازم حتما ابتدا نیاز خود را مشخص کنید سپس مشخصات محصول را در سایت شرکت سازنده یا سایت فروش و یا از روی جعبه آن به دقت بخوانید؛ برای مثال ممکن است محصولی نام هدفون را داشته باشد، اما در عین حال دارای میکروفون باشد و یا حتی برعکس. همچنین به قیمت محصولات دقت کنید. برای مثال اگر محصولی نام ایرپاد را دارد اما قیمت آن به مراتب از ایرپاد اپل ارزانتر باشد قطعا آن محصول ساخت شرکت اپل نیست و کیفیت آن را ندارد.